Een voorwaarde voor goede begrijpend leeslessen is een rijke en frisse schoolbibliotheek met voldoende actuele kinderboeken en jeugdliteratuur. Daarnaast kan aanvullend methode materiaal goed bruikbaar zijn als bron voor de lessen begrijpend lezen.
Kinderen maken kennis met de volgende tekstsoorten:
kleuterklas
prentenboeken, alfabetboekjes, eenvoudige leesboekjes (informatief en verhalend), samenleesboeken, opzoekboeken
klas 1
prentenboeken, eenvoudige leesboekjes (informatief en verhalend), pictogrammen, boodschappenlijstje, uitnodiging, ansichtkaarttekst, advertentiebriefjes bij de supermarkt, folder, gedichten, bordteksten, leesbladen
klas 2
prentenboeken, eenvoudige leesboekjes (informatief en verhalend), pictogrammen, boodschappenlijstje, uitnodiging, ansichtkaarttekst, advertentiebriefjes bij de supermarkt, folder, gedichten, bordteksten, leesbladen
klas 3
leesboeken (diverse genres), recept uit een kinderkookboek, inhoudsopgave van een boek, advertenties uit de krant, brief van een bekende, gedichten, bordteksten, leesbladen
klas 4
leesboeken (diverse genres), routebeschrijving, e-mailbericht, blog, formele brief, kort krantenartikel, achterflap van een boek, korte boekbespreking (bijv. uit een folder), een pagina uit een encyclopedie, dierengids of woordenboek, zaakvaktekst, eenvoudige internettekst, eenvoudig schematisch overzicht, betogende tekst, uitleg gezelschapsspelletje, gedichten
klas 5
leesboeken (diverse genres), instructie, handleiding, pagina uit een flora, recensie, draaiboek, logboek, boekbespreking, ingezonden brief, zaakvaktekst, standaard formulier, populaire tijdschriften, notities en schematische informatie, alledaags nieuws, internetteksten, folder, gedichten
klas 6
leesboeken (diverse genres), jeugdliteratuur, een tekst met probleem, een overtuigende tekst, een tekst waarin een verzoek wordt gedaan, een tekst waarin een uitleg wordt gegeven, column, verslag, toneeltekst, bijsluiters van medicijnen, recepten, gebruiksaanwijzingen, tv-gids, gedichten
De genoemde tekstsoorten zijn vertegenwoordigd in de genres die in het periodeonderwijs aan bod komen, waarbij ook algemene taalkenmerken per genre aan bod komen.
Naast de het opdoen van leeservaring met verschillende tekstsoorten in verschillende genres, het herkennen van bijbehorende kenmerken en het kiezen van de geschikte aanpakstrategie, wordt ook aandacht besteed aan signaalwoorden in teksten.
Signaalwoorden duiden betekenisrelaties aan tussen tekstdelen. We kunnen onderscheid maken tussen:
• tijdwoorden
• plaatswoorden
• opsommingswoorden
• uitlegwoorden
– oorzaak en gevolg
– doel en middel
– probleem en oplossing
• vergelijkingswoorden
– overeenkomst en verschil
• conclusiewoorden
De signaalwoorden in de tekst zijn een hulpmiddel voor de lezer om verbanden tussen (delen van) zinnen of alinea’s te doorzien en het maken van inferenties.